فرش دستباف گرد یا دایره ای جز قالی های بسیار خاص و ویژه به حساب می آید که دارای زیبایی و جذابیت فوق العاده ای می باشد. استفاده از این نوع فرش ها می تواند تجربه ای منحصر به فرد در دکوراسیون منزل شما به همراه داشته باشد و به همین خاطر نیز خرید آنها روز به روز در حال افزایش می باشد.

ما در این مقاله از فرش فراهان قصد داریم پس از شناخت فرش دستباف گرد و آموزش نحوه بافت آن به سراغ نحوه استفاده از آن در دکوراسیون منزل می رویم و تلاش خواهیم کرد هر آنچه که لازم است در مورد این قالی بدانید را به طور دقیق بررسی کنیم.

فرش دستباف گرد یا دایره ای چیست؟

فرش دستباف گرد از لحاظ ساختار قالی بافی تنها تفاوتی که با فرش های مستطیلی دارد شکل ظاهری و ابعاد آن می باشد. قالی های دایره ای جز فرش های تزئینی به حساب می آید که استفاده از آن بیشتر برای ایجاد جذابیت در فضای پذیرایی ، نشیمن و اتاق خواب می باشد و استفاده از آن برای محیط هایی مثل آشپزخانه و راهرو که محل های پر رفت و آمدی می باشد، خیلی توصیه نمی شود.

ابعاد و اندازه های فرش های دایره ای مانند مدل های مستطیلی دارای مدل های متنوعی می باشد. ابعاد این فرش ها بر اساس اندازه قطر آنها محاسبه می شود و از اندازه های کوچک مانند قطر 20 سانتیمتر شروع می شوند به بالا ولی ابعاد استاندارد برای بافت آنها قطر 100 و 150 و 200 سانتی‌متر (1متر، 1.5 متر و 2 متر) می باشد.

الیاف استفاده شده برای بافت این فرش ها مانند الیاف قالی های متسطیلی می تواند از پشم، پنبه و ابریشم باشد و این بستگی به شما دارد که فرش را برای تزیین می خواهید که از الیاف ابریشمی برای بافت آنها استفاده کنید یا برای گستردن در منزل خود که بهتر است از الیاف پشمی استفاده کنید.

دار قالی بافی که برای بافت این فرش ها استفاده می شود نیز به صورتی عمودی و ترکی (تبریزی) می باشد و پس از بافت قسمتی از آن به پشت منتقل می شود.

از لحاظ نحوه چله کشی در فرش دایره ای نیز باید گفت از چله کشی ترکی برای آنها استفاده می شود که یک تفاوت ویژه با چله کشی در فرش های مستطیلی دارد و آن هم این است که در کنار فرش به جای اضافه کردن هشت تار برای شیرازه کنار فرش شمار زیادتری تار برای کناره بافی مد نظر گرفته می شود ، دلیل این موضوع نیز این است که در قالی دایره ای شما شیرازه ندارید و لازم است که دور تا دور فرش دستباف گرد را در حد 3 تا 5 سانتی‌متر گلیم بافی کنید.

نقشه و طرح هایی که برای بافت فرش دایره ای می باشد، می تواند به صورت کامل، یک دوم و یک چهارم باشد. این موضوع بستگی به طرحی دارد که قصد بافت آن را داریم، اگر کل نقشه تقارن داشته باشد نقشه های یک چهارم برای آن کافیست.

آموزش بافت فرش دایره ای

قبل از اینکه روش بافت را توضیح دهیم اجازه دهید یک توضیحاتی در مورد چله کشی فرش دستباف گرد برای شما بیان کنیم، اگر نقشه ای که شما استفاده می کنید به صورت کامل باشد، در این نقشه ها تعداد خانه های بزرگ را روی قطر می شماریم در 10ضرب کرده تا تعداد گره ها بدست آید و برای بدست آوردن تارها، گره ها را در 2 ضرب می کنیم تا تعداد تارهای مورد نیاز بدست آید. اما چون فرش دایره ای شیرازه ندارد شما لازم است که از هر سمت بین دو تا سه خانه (40 تا 60 تار) بسته به اندازه فرش نیز به تعداد تارها اضافه کنید.

مثال: اگر نقشه ای داشته باشیم که قطر از 20 خانه تشکیل شده باشد 20 را در 10 ضرب میکنیم عدد 200 تعداد گره های مورد نیاز است. حال برای بدست آوردن تارها عدد 200را در دو ضرب کنیم عدد 400 که بدست می آید تعداد تارهای ما می باشد. و اگر 20تار هم برای کناره تار اضافه هر طرف در نظر بگیریم کل تارهای مورد نیاز 440 تار می باشد.

نکته ای که لازم است باز اشاره کنیم این است که تعداد تارهایی که در اطراف نیاز است رها کنید به ابعاد فرش بستگی دارد و به طور مثال برای نقشه ای که 77 گره دارد شما از هر طرف به اندازه 3 گره رها کنید کافی می باشد، یعنی 77+3+3 = 83 گره کل برای چله کشی می باشد.

بعد از انجام چله کشی شما لازم است که برای جلوگیری از کج شدن فرش باید قسمت پایین آن را محکم کنید، برای اینکار دو چوب به جای نخ مهار قرار می دهیم و و نخ های روی چوب مهار را به صورت یک ردیف قایقی می بافیم تا با اینکار چوب مهار حرکت نکند و محکم باشد. (پایین فرش بسته به اندازه فرش به اندازه چند سانت گلیم بافی می کنیم)

بعد از انجام گلیم بافی شما لازم است تار و چله وسط را پیدا کنید و آن را با یک رنگ مجزا کامل رنگ کنید. دلیل اینکار این است که بافت فرش دستباف گرد و دایره از وسط شروع می شود و به همین خاطر شما لازم است وسط دایره را مشخص کنید.

در گام بعدی شما لازم است که به وسیله دو دایره طرح خود را روی چله های مشخص کنید. یک دایره که هم قطر با نقشه فرش شما می باشد و یک دایره نیز به اندازه چله های کشیده شده می باشد که نسبت به دایره اول کمی بزرگتر می باشد. این دایره ها را روی کاغذ می کشند و برش می دهید و دایره بزرگتر را به شکلی روی دار قرار داده که مرکزش روی مرکز چله ها قرار بگیرد و سپس دایره را بر روی چله ها توسط مداد رنگی مشخص می کنند و آن را از روی چله ها برداشته و بعد دایره کوچکتر را به شکل هم مرکز با دایره بزرگتر قرار می دهند و دور آن را مداد رنگی می کشند.

آغاز بافت فرش دستباف گرد

خب بعد از توضیحاتی که برای آماده سازی بافت قالی دایره ای دادیم لازم است که بافت را شروع کنیم:

برای اینکار شما لازم است که از گره ترکی برای بافت استفاده کنید. ابتدا تعداد گره های پایین دایره را از روی نقشه شمارش می کنید، دقت کنید که اگر نقش شما یک چهارم باشد باید تعداد تعداد گره های آن را 2 برابر کنید تا تعداد گره های بافت شما بدست بیاید. از چله وسط که قبلاً مشخص کردیم کار بافت را آغاز می کنیم و به سمت دو طرف گره ها را میزنیم.

بعد از بافت رج اول شما به دو صورت می توانید عمل پودکشی را انجام دهید، اگر سرتاسری عمل پود کشی را انجام دهید کل فرش شما در نهایت دارای گلیم بافی می باشد (برای تابلو فرش کاربرد دارد) ولی اگر پود کشی فقط در قسمت بافت انجام شود، فرش شما در اطراف به صورت ریشه دار خواهد بود.

در بخش قبلی گفتیم که دو دایره رسم می کنیم، فاصله ای که مابین دو دایره به‌وجود می آید جایی می باشد که عمل سوف بافی دور فرش دایره ای را معلوم می کند. برای آغاز سوف بافی در روی سمت بافته شده به فاصله مشخص از دو طرف تار چله وسطی که قبلا رنگ شده شروع به بافتن گلیم می کنند و مثل خط پیرامون دایره در هر دو دور شماری بر دو طرف گلیم بافی افزوده می شود تا به محیط دایره کوچک برسد و بعد در روی دایره کوچک هم به همین صورت بافت مهم فرش آغاز می شود.

نکته مهم: دقت شود در همه زمان بافت قسمت مهم فرش و سوف بافی دور آن بر روی یک خط مستقیم که یکی از قطرهای دایره بزرگتر می باشد قرار داشته باشد و لبه های فرش بالاتر یا پایین‌تر نباشد وگرنه فرش به صورت کامل دایره ای و گرد بافته نمی شود و کیفیتش پایین می آید.

بیشتر بخوانید: فرش دورو ابریشم دویدوخ ترکمن چیست و چگونه بافته می شود؟

نحوه استفاده از فرش دستباف گرد در منزل

ما تا اینجای کار به طور دقیق با فرش دایره ای و نحوه بافت آن آشنا شدیم. اما شاید سوالی که برای شما پیش آمده است این است که برای استفاده از این نوع فرش لازم است به چه نکاتی دقت کنیم و آیا خرید آن برای منزل ما مناسب می باشد یا خیر؟

1. ایجاد خطای دید در بیننده

یکی از مزیت ها و ویژگی های خاص فرش دستباف گرد باعث ایجاد خطای دید می شود و به نوعی باعث می شود فضا به طور ناخودآگاه برای بیننده مدرن تر به نظر برسد. در واقع طبق بررسی های انجام شده در مورد این قالی ها نشان می دهد فضای خالی که در اطراف فرش های گرد وجود دارد باعث می شود که به نوعی تقسیم فضا صورت گیرد.

با توجه به اینکه در دنیای امروزی بیشتر آپارتمان ها به سبک مدرن ساخته می شوند استفاده از این فرش ها می تواند یک گزینه ایده آل برای اگر  استفاده در فضای پذیرایی و نشیمن می باشد. جالب است بدانید از آنجایی که مبلمان، میز و سایر لوازم خانگی اصولاً دارای ابعادی زاویه دار و گوشه دار می باشند، استفاده از این قالی ها می تواند خشکی و سنگینی فضا را که در بسیاری از دکوراسیون های مدرن ایجاد می شود را از بین ببرد و حس روح و لطافت را به آنها ببخشد.

همانقدر که از اهمیت این فرش ها در فضای مدرن و خاص صحبت کردیم لازم است به این موضوع اشاره کنیم که شما نمی توانید از این قالی ها در کنار مبلمان کلاسیک استفاده کنید. اگر دوست داشتید مطالب بیشتر در اینباره بدانید ما قبلاً در مورد ست کردن فرش دستباف با دکوراسیون توضیحات کامل را داده ایم.

2. بزرگ نشان دادن فضا

از آنجایی که روز به روز فضای منازل رو به کوچک شدن و کم شدن متراژ پیش می رود شما نیاز دارید که از ابزاری استفاده کنید تا متراژ آنها بزرگتر نشان دهید که یکی از آنها خرید قالی دایره ای می باشد. فرش دستباف گرد به گونه ای می باشد که بیننده زمانی که به منحنی‌های فرش نگاه می‌کند به‌صورت ناخودآگاه به سایر اجسام نیز دقت خواهد کرد و این عمل به طور ناخودآگاه باعث بزرگ‌تر نشان داده شدن فضا می‌شود.

فرش های مستطیلی دارای ابعاد استاندارد، 6، 9 و 12 متری می باشند که ممکن است در بعضی از ساختمان‌ها به دلیل طراحی‌های خاص و کمبود فضا امکان استفاده از این نوع فرش‌ها وجود نداشته و نتوانیم خیلی خوب آنها را با آپارتمان خود ست کنیم. فرش های گرد از آنجایی که اطراف آنها خالی می باشد باعث می شود که فضا بزرگتر نشان داده شود، البته فراموش نکنید که شما برای اینکار باید رنگ غالب فرش خود را روشن انتخاب کنید، فرش تیره فضای شما را کوچک تر نشان خواهد داد.

3. استفاده در راهرو و آشپزخانه

در بخش های قبلی اشاره کردیم که خیلی استفاده از فرش دستباف گرد برای راهرو و آشپزخانه به خاطر رفت و آمد زیاد مناسب نمی باشد، ولی یک نکته ای که لازم است اشاره کنیم این است که چون معمولاً در معماری ایرانی راهروها باریک و خشک می باشند شما می توانید با استفاده از قالی گرد این خشکی و بی روحی را کاهش دهید، اما توصیه می کنیم اگر مشکل مالی دارید از فرش های دایره ای ماشینی برای اینکار استفاده کنید نه دست بافت.

این موضوع برای فرش دستباف آشپزخانه نیز صادق می باشد و خرید قالی های گرد باعث جذابیت و ایجاد حس خوب می شود، مخصوصاً از آنجایی که آشپزخانه یک محیط پر رفت و آمد برای کل خانواده می باشد این عمر نتیجه بهتری روی احساس کل خانواده خواهد داشت.

نکته ای که لازم است اشار کنیم این است بهتر است قطر فرش را طوری انتخاب کنید تا از لبه کابینت ها، ۲۵ تا ۳۰ سانتی متر فاصله داشته باشد و اگر داخل آشپزخانه خود از میز گرد استفاده می کنید، یک فرش گرد که کل زیر میز را بپوشاند بسیار ایده آل می باشد، ولی اگر بازهم با مشکل مالی همراه هستید خرید فرش دایره ای ماشینی گزینه بهتری نسبت به دستباف می باشد.

4. استفاده در اتاق خواب و اتاق کودک

استفاده از فرش دستباف گرد در اتاق خواب یک گزینه ایده آل می باشد. اگر اتاق خواب شما کوچک می باشد شما می توانید با پهن کردن قالی گرد زیر تخت به گونه ای که تقریباً نصف آن زیر تخت باشد و نصف آن از جلو بیرون آمده باشد یک جذابیت فوق العاده ای ایجاد می کند و از طرفی اگر اتاق خواب بزرگ باشد تا بتوانید درون آن مبل قرار دهید، استفاده از قالی گرد می تواند زیر مبل با ایجاد  یک نقطه کانونی جذابیت فوق العاده ای ایجاد کند.

استفاده از قالی گرد در دو طرف تخت نیز روش سوم استفاده از این نوع فرش ها می باشد.

جالب است بدانید که کودکان و فرزندان به طور ناخودآگاه حس و روحیه بهتری  از خطوط منحنی و اشکال دایره‌ای می گیرند تا اشکال مستطیلی، به همین خاطر شما با خرید فرش قالی دایره ای می توایند روحیه آنها را بالا ببرید. کافیست یکبار امتحان کنید، مطمئن باشید فرزند شما روی این فرش های حال بهتری خواهد داشت. 🙂

5. ایجاد نشمین خاص و لاکچری با قالی دایره ای

فرش دستباف گرد علاوه بر آنکه حسی از لوکس بودن و اشرافیت را القا می کند ، جدید و مدرن نیز می باشند. به عبارت دیگر اگر در فضای پذیرایی و نشیمن فرش گرد را پهن کنید ، حس یک فضای خاص و لاکچری را در مخاطبان شما القا می کند!

شما می توانید به روش های مختلف از قالی گرد در اتاق نشیمن استفاده کنید.

1. اگر مبلمان شما سلطنتی و طلایی می باشد شما می توانید با فاصله یک فرش دستباف گرد با نقش و نگار زیاد را پهن کنید تا جذابیت کار دو چندان شود. ترجیحاً در این حالت از قرار دادن پایه های مبل روی فرش خودداری کنید.

2. اگر مبلمان شما منحنی شکل می باشد، بهترین حالت خرید یک فرش گرد با ابعاد بزرگ می باشد، به شکلی که پایه های جلویی مبل و صندلی ها روی آن قرار بگیرد.

3. اگر مبلمان شما مدرن و جدید می باشد، شما بهتر است فرش را به گونه ای پهن کنید که تنها پایه های جلویی صندلی های روی فرش قرار بگیرند.

6. فرش دستباف گرد و میز ناهارخوری

خرید یک قالی گرد برای میز ناهارخوری گرد جز ایده‌آل‌ترین گزینه ها می باشد، فقط نکته ای که لازم است به آن دقت کنید این است که موقع خرید به اندازه میز دقت کنید، چون موقع عقب کشیدن صندلی ها ، پایه های صندلی نباید از فرش خارج نشود، زیرا علاوه بر نداشتن چهره زیبا و مرتب ، باعث لغزش پایه صندلی می شود.

یادتان باشد اگر لوسترهای شما نیز دایره ای شکل می باشند و یا از آینه های گرد بزرگ استفاده می کنید، انتخاب قالی گرد گزینه بسیار ایده آلی برای شما می باشد و باعث زیبایی منزل شما خواهد شد.

در پایان نیز لازم است به این نکته اشاره کنیم که ما در این مقاله تلاش کردیم تا نحوه بافت، استفاده و کاربرد فرش دستباف گرد و قالی دایره ای را به طور دقیق بررسی کرده و آموزش دهیم، در صوتری که در مورد مطالب گفته شده با سوال و یا ابهامی همراه بودید،  می توانید آن را در قسمت نظرات با ما به اشتراک قرار دهید.