معرق فرش دستباف یا چینته بافی چیست؟

معرق فرش دستباف یکی از جدیدترین هنرهای دستی می باشد که شاید به اندازه ای که لازم است در بین دوست داران هنر معرفی نشده است. قالی های دست بافت به خاطر اصالت و زیبایی خاصی که دارند، باعث شده که استفاده از آنها در هنرهای مختلف مورد استفاده قرار بگیرد که معرق یا چینته بافی یکی از زیباترین این آثار هنری می باشد.

ما در این مقاله از فرش فراهان قصد داریم که هنر معرق فرش دستباف را به طور دقیق بررسی کنیم و بعد از یک بررسی کلی در مورد تاریخچه این هنر به سراغ بررسی نحوه انجام آن خواهیم پرداخت.

تاریخچه معرق فرش دستباف

معرق فرش دستباف یا چینته بافی در بین هنرهای تجسمی یکی از جدیدترین گزینه ها می باشد که دارای قدمتی نزدیک به 20 سال می باشد. طبق بررسی های انجام شده خالق معرق فرش آقای علی اکبر الله‌ وردی می باشد.

الله‌ وردی از سال 82 کار خود بر روی فرش را آغاز کرد و برای اولین بار ایده استفاده از تکه های فرش بر روی ظروف مختلف به ذهن ایشان رسید. وی در ابتدای کار خود تلاش کرد که این هنر را با نام “هنر حجم” به نام خود ثبت کند که با مخالفت مسئولان این عرصه مجبور شد نام دیگری برای آن انتخاب کند که “چینته بافی” بود.

چینته بافی بر خلاف میل الله‌ وردی و به انتخاب مسئولان برای این هنر انتخاب شد و وی تاکید می کند که دوست دارد از نام معرق فرش دستباف برای اثر هنری وی استفاده شود.

در ابتدا این هنر با استفاده از موضوعات دینی و قرآنی و مخصوصاً استفاده از آیه «بسم الله الرحمن الرحیم» به شهرت رسید و در دید عموم قرار گرفت، ولی امروزه با توجه به مدرن شدن دکوراسیون های منازل، از طرح های بسیار متنوعی برای اینکار و خلق این هنر تجسمی استفاده می شود.

روش انجام معرق فرش

همانطور که در بخش قبل اشاره کردیم در معرق فرش دستباف شما از تکه های فرش دستباف استفاده کرده و آن را بر روی ظروف و تجهیزات مختلف استفاده می کنید.

البته تنها از فرش برای اینکار استفاده نمی شود و استفاده از جاجیم و گلیم نیز بسیار رایج می باشد. به طور کلی می توان گفت از خرسک و کرک گرفته تا فرش های اعلا در معرق قالی می توانید بهره مند شوید.

اگر قصد دارید اینکار را شروع کنید لازم است بدانید که علاوه بر تکه های فرش شما نیاز به تجهیزات و مواد اولیه دیگری نیز دارید که مهمترین آنها؛ قیچی، چسب چوب، چسب آهن، انبردست، سوزن و پشم مرینوس می باشد.

کیفیت کار معرق فرش به دو عامل اصلی بستگی دارد؛ اول نوع تکه های فرش استفاده شده و مورد دوم تمیزی و دقیق بودن در کار می باشد. به طور مثال یکی از رایج ترین ایراداتی که در چنیته بافی بسیار رایج می باشد وجود درزها میان تکه های چسبیده شده و وسیله مورد نظر می باشد.

اگر قصد خرید معرق فرش دستباف دارید علاوه بر چک کردن درزها لازم است به شروع و پایان کار معرق استفاده شده دقت کنید. یک معرق قالی خوب به هیچ وجه ابتدا و انتهای کار آن قابل شناسایی نمی باشد. مورد بعدی دقت به تقارن کار انجام شده می باشد و باید طرح های استفاده شده با وسیله مورد نظر همخوانی داشته باشد.

بیشتر بخوانید: رفو کردن فرش دستباف در منزل و آموزش گام به گام

فرش مناسب چینته بافی

همانطور که گفتیم شما می توانید از فرش، جاجیم و گلیم دستباف برای معرق فرش استفاده کنید و بسته به میزان هزینه و قیمت تمام شده کار، کیفیت نوع فرش را تعیین کنید.

اما یک قائده و استاندارد کلی وحود دارد و آن هم استفاده از فرش های بالای 40 گره برای معرق می باشد. هرچه شما میزان رج فرش را بالا ببرید بالطبع کیفیت کار شما بالاتر خواهد رفت و همچنین قیمت آن نیز به همان مقدار افزایش خواهد یافت.

پس می توان به این نتیجه رسید که نوع سفارش مشتری در انتخاب فرش شما بسیار تاثیرگذار می باشد. بهتر است بدانید اگر دنبال داشتن یک معرق براق می باشید لازم است از فرش های بافته شده با کرک استفاده کنید و باگر دنبال یک معرق ظریف و خوش رنگ می باشید باید از قالی های ابریشمی استفاده کنید.

چنته با چنیته بافی فرق دارد!!

ما تا اینجای کار هرچیزی که لازم بود در مورد معرق فرش دستباف یا چنیته بافی بدانید را بیان کنیم را بررسی کردیم، اما جالب است بدانید ما علاوه چنیته نوعی دیگر از دستباف ها و هنرهای تجسمی به نام چنته داریم!

چنته نوعی ساک، کیسه یا توبره است که برای نگهداری وسایل مختلف در زندگی عشایری استفاده می شود. چنته معمولا دسته ای دارد که از جنس نخ خود چنته بافته شده و برای آویزان کردن آن از نقطه ای یا انداختن روی دوش استفاده می شود.

این اثر هنری بیشتر برای نگهداری آینه، شانه، قرآن، قاشق، نخ و سوزن و لوازم خیاطی، حمل غذا در کوچ و مواردی شبیه به اینها مورد استفاده قرار می گیرد.

البته با گذشت زمان استفاده از چنته روز به روز در حال کاهش می باشد و امروزه استفاده از آن بیشتر جنبه تزیینی پیدا کرده است و در خودروها یا دکوراسیون منزل مورد استفاده قرار می گیرد.

طرح های  استفاده شده برای بافت چنته بیشتر استفاده از نام های ائمه، نقوش پرندگان و حیوانات اهلی می باشد و به نوعی شما با دیدن آنه کاملاً می توانید حس تازگی و طبیعت را از آنها حس کنید.

اقتصاد معرق فرش دستباف

هنر معرق فرش به خاطر خلق یک اثر هنری زیبا و خاص می تواند درآمدزایی بالایی داشته باشد. همه ما می دانیم که فرش های دستباف ایرانی در بین کشورهای جهان بسیار شناخته شده می باشد و مشتریان بسیار زیادی دارد، معرق قالی نیز از لحاظ خصوصیات بسیار شبیه به فرش می باشد و می تواند برای صادرات گزینه بسیار جذابی باشد.

یکی از مشخصات بسیار بارز هنر معرق فرش این است که دارای تنوع کار بسیار بالایی می باشد و به هیچ وجه طرح های آن تکراری نمی شود. همین موضوع باعث می شود که این هنر بتواند سلایق مختلف را راضی کند.

این هنر نسبت به سایر هنرهای دستی ایران تازه کار می باشد و می تواند با سرمایه گذاری درست یک منبع درآمد برای اغشار مختلف جامعه و مخصوصاً زنان خانه دار باشد.

یکی از مشکلات اصلی که در سر راه معرق فرش وحود دارد این است که سازمان میراث فرهنگی هنوز آن را به عنوان یکی از هنرهای صنایع دستی نپذیرفته است. در صورتی که این اتفاق بیافتد به طور قطع حمایت ها و گسترش این هنر فوق العاده نیز افزایش خواهد یافت.

ما در این مقاله تلاش کردیم هر آنچه که لازم است در مورد هنر معرق فرش دستباف بدانید را به طور دقیق بررسی کنیم. در صورتی که در مورد مطالب گفته شده با سوال و یا نکته ای همراه هستید می توانید آن را در قسمت نظرات با ما به اشتراک قرار دهید.