چله کشی معکوس یکی از روش های بسیار کاربردی برای کاهش میزان هزینه قالی بافی  به حساب می آید که بسیاری از افراد حرفه ای این عرصه از آن استفاده می کنند. در بین مراحل انجام بافت یک فرش دستباف به طور قطع می توان چله کشی را یکی از پیش نیازهای مهمی معرفی کرد که به روش های مختلفی انجام می شود که یکی از مهمترین آنها روش معکوس می باشد.

ما در این مقاله از فرش فراهان قصد داریم به طور دقیق به بررسی شناخت چله کشی معکوس پرداخته و پس از یک معرفی کلی از آن به سراغ انجام مراحل آن در منزل برویم.

معرفی چله کشی معکوس

در واقع اگر بخواهیم یک تعریف ساده از چله کشی معکوس برای شما بیان کنیم باید گفت چله کشی معکوس همان چله کشی ترکی می باشد که در مواقع که با کمبود فضا در دار قالی خود همراه باشیم انجام می دهیم.

وقتی که دار قالی ما کوچک بوده و نتواند پاسخگوی نیاز ما برای انجام کار بافت قالی دستباف باشد، به ناچار مجبور خواهیم بود که دار قالی خود را متناسب با ابعاد فرش مورد نظر تغییر دهیم، اما یک قابلیت جالبی که در این زمان می توانیم از آن استفاده کنیم این مورد می باشد که:

اگر ابعاد طولی و عرضی دار قالی ما به گونه ای باشد که با جا به جا کردن آنها ما بتوانیم به ابعاد مورد نیاز خود دسترسی داشته باشیم می توانیم از چله کشی معکوس برای انجام کار خود استفاده کنیم. با یک مثال ساده سعی می کنیم این موضوع را برای شما قابل درک کنیم:

فرض کنید که به شما بافت یک قالی با ابعاد 200 گره در عرض و 150 رج در طول (لای) به شما پیشنهاد شده،  در حال که ابعاد دار قالی شما به گونه ای نمی باشد که بتواند این نیاز شما را رفع کند اما اگر جای طول و عرض آن را جا به جا کنید دقیقاً همان چیزی می باشد که شما احتیاج دارید، اینجاست که استفاده از یک چله کشی دیگر اهمیت پیدا می کند که به آن در اصطلاح چله کشی معکوس گفته می شود.

بیشتر بخوانید: شیرازه فرش | شناخت انواع آن به همراه آموزش

روش انجام چله کشی معکوس

پس در نتیجه گیری کلی که در قسمت قبل داشتیم فهمیدیم چله کشی معکوس با چله کشی معمولی (ترکی) هیچ تفاوتی ندارند جز جا به جا کردن ابعاد، همین و بس.

قبل از آنکه بخواهیم کار انجام چله کشی معکوس را شروع کنیم باید گفت شما قادر هستید که به صورت یک نفری نیز این کار را انجام دهید ولی توصیه می کنیم از یک نفر نیز بخواهید که به شما برای انجام اینکار کمک کند تا نتیجه کار از کیفیت و دقت بالاتری برخوردار شود.

در این نوع چله کشی در ابتدا دو نخ زه را موازی عرض دار به راست رو ها میبندند، در اینجای کار دقت کنید که طول زهوارها بلندتر از عرض دار باشد تا عمل گره زدن آنها به راست روها آسان تر شود.

با توجه به اینکه تعداد شیرازه ها فرد یا زوج باشد ، نخ چله را از رو یا زیر زهوارها رد می کنند، در مرحله بعدی نخ چله را که از قبل به شکل گلوله جمع شده است، توسط یکی از نفرات از رو یا زیر رد شده و به دست نفر دوم داده میشود تا او نیز بعد از رد کردن نخ چله از محل علامت گذاری شده آن را به دست نفر اول بدهد ، این عملیات آن قدر تکرار میشود تا چله در تمام دار به صورت مساوی و یکنواخت کشیده شود ، لازم به ذکر است که یکی از نکات مهم در عملیات چله کشی معکوس وجود کشش یکسان در تمام طول آن میباشد.

اگر چله کشی به درستی انجام شده باشد در نهایت چله ها در فاصله بین زهوارها حالت ضربدری یا زیگزاگی پیدا خواهند کرد. قدم بعدی در این عملیات رد کردن چوب مهار به جای نخ اول است ، در نهایت نیز گلیم بافی و زنجیره بافی انجام میشود و در ادامه نیز به جای نخ زه بالایی چوب هاف را قرار میدهند.

فراموش نکنید که در زمان تهیه نخ و نقشه فرش دستباف اگر قصد دارید که از چله کشی معکوس استفاده کنید به مغازه دار این موضوع را اطلاع دهید تا نقشه شما و کدبندی رو بصورت معکوس تحویل دهند.

آیا از چله کشی معکوس استفاده کنیم؟

اینکه شما بخواهید از چله کشی معکوس استفاده کنید یا خیر کاملاً وابسته به خود شما می باشد، اما بهتر است بدانید در صورتی که این روش چله کشی در موقعیت مناسب خود استفاده شود می تواند از لحاظ اقتصادی بسیار به صرفه باشد، برای درک این موضوع کافیست به دو مورد دقت کنید:

اولین موضوع اینکه یکی از اقداماتی که از هم از لحاظ مالی و هم زمانی برای شما هزینه بر می باشد تعویض دار قالی می باشد که شما می توانید با استفاده از این نوع چله کشی این هزینه را کاهش دهید.

مورد دومی که این نوع چله کشی را برای شما به صرفه می کند کاهش چشم گیر استفاده از نخ چله کشی می باشد. با این کار شما از لحاظ اقتصادی کاهش چشمگیری در میزان هزینه های خود خواهید داشت.

حال با بررسی این دو موضوع ممکن است برای شما این سوال پیش بیاید که پس ما می توانیم و بهتر است هر زمانی که توانستیم از چله کشی معکوس استفاده کنیم؟؟ پاسخ این سوال قطعاً خیر می باشد!!

شما با استفاده از این نوع چله کشی به طور مستقیم در عوض کردن خواب فرش دستباف خود تغییر ایجاد می کنید و همین موضوع یکی از معایب بزرگ این روش می باشد که باعث می شود فرش شما تبدیل به یک فرش دستباف ارزان شود.

از آنجایی که در قالی هایی زیرپایی، خواب فرش دارای اهمیت بسیار بالایی می باشد استفاده از این نوع چله کشی گزینه مناسبی نمی باشد اما برای بافت تابلو فرش ها و قالی های با سایز کوچک قطعاً می توان چله کشی معکوس را گزینه مناسبی معرفی کرد.

نتیجه گیری کلی

گاهاً مشاهده می شود افرادی این موضوع را بیان می کنند که چله کشی معکوس اصلاً مناسب نمی باشد و باعث خرابی قالی شما می شود و یا در چهره های داخل قالی ایجاد سایه می کند، اما باید گفت خیلی  از این موارد واقعیت ندارد.

شما نه می توانید بگویید که این روش چله کشی بد است و نه می توان گفت خوب! با توجه به توضیحات بالا زمانی که حس کردید که این روش مناسب بافت شما می باشد بدون درنگ آن را انجام دهید تا از هزینه های بسیاری رهایی پیدا کنید.

اگر شما هم در مورد این نوع چله کشی نظر و تجربی خاصی دارید خوشحال می شویم آن را در قسمت نظرات با ما در میان قرار دهید.