صادرات فرش دستباف را به طور قطع می توان یکی از اصلی ترین اقلام صادرات غیر نفتی ایران به جهان معرفی کرد که در سالیان اخیر با افت شدید و باور نکردنی رو به رو شده است که باعث شده صنعت قالی بافی با رکود ویژه ای همراه شود.
ما در این مقاله از فرش فراهان قصد داریم تمام آمارها و مشکلات صادرات فرش دستباف را به طور دقیق بررسی کنیم و بعد از آن با معرفی شرایط و مدارک لازم برای اینکار، به شما کمک کنیم که اگر قصد صادرات قالی را دارید با اطلاعات کافی وارد آن شوید.
برای شروع بحث در مورد صادرات فرش دستباف به سراغ آمارهایی می رویم که طبق آمارهای گمرک ایران منتشر شده تا با کمی مقایسه آنها به میزان وخیم بودن اوضاع صادرات در صنعت قالی بافی در سال های اخیر برسیم.
طبق آمارها بیشترین میزان صادرات فرش ایرانی در سال 1373 اتفاق افتاده است. در این سال ایران توانست با ثبت رکورد 2 میلیارد و 132 میلیون دلار از صادرات فرش دستباف به سایر نقاط جهان یک آمار خیره کننده به جای بگذارد.
ارزش این آمار آنجایی بیشتر مشخص می شود که متوجه شوید در این سال نزدیک به 44 درصد از کل صادرات غیر نفتی ایران تنها و تنها با فرش اتفاق افتاده است و چیزی در حدود 5 تا 7 میلیون شغل جدید ایجاد کرده است.
حولی بعد از سال 73 بود که روند نزولی ایران در عرصه های بی المللی در زمینه صادرات فرش آغاز شد؛ جایی که تنها یک سال بعد و در سال 74 میزان صادرات از 2 میلیارد به 1 میلیارد دلار کاهش پیدا کرد و در سال 75 این عدد به 675 میلیون دلار رسید.
این روند نزولی آنقدر ادامه پیدا کرده که اگر میزان آن را در سال 1400 بشنوید شاید نتوانید آن را باور کنید. میزان صادرات فرش دستباف ایران در سالی که گذشت تنها 50 میلیون دلار بود!! یک مقایسه ساده بکنید با سال 73 یعنی 2134 با 50 !!!
بیشتر بخوانید: فرش دستباف ملایر | بررسی مشخصات + راهنمای خرید
بعد از بررسی آمارهایی که در بخش قبلی به آن اشاره کردیم شاید این سوال برای شما پیش آماده باشه که این میزان افت برای صادرات فرش دستباف ایران به چه دلایلی بوده است؟؟ موانع و مشکلات بسیار زیادی بوده است که در این مدت باعث این اتفاق شده است که در ادامه مهمترین آنها را برای شما معرفی خواهیم کرد:
1. از دست رفتن حجم بالای فروش در بازارهای اروپایی و آمریکایی با اعمال شدن تحریم ها علیه ایران؛ جالبه بدونید قبل از تحریم ها 25 درصد از صادرات فرش دستباف ایرانی تنها به کشور آمریکا بوده است.
2. عرضه شدن فرش های بی کیفیت و ارزان قیمت کشورهای چین و هندوستان با عنوان فرش های دستباف ایرانی.
3. حذف مرکز ملی فرش از ساختار جدید وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) که باعث کاهش توجه مسئولین به صنعت فرش شد.
4. مشکلات شدید در انجام نقل و انتقال پول و حضور در بازارهای بین المللی در چندین سال اخیر.
5. انجام سیاست نادرست تعهد ارزی که باعث دلزدگی بازرگانان داخلی برای صادرات شده است. در تعهد ارزی تاجران فرش موظف و متعهد می شوند که ارز حاصل از فرشی که هنوز نفروخته اند را به طرقی که بانک مرکزی تعیین کرده، تحویل دهند.
6. بی میل شدن بازرگانان داخلی برای صادرات فرش. تعهد ارزی که در بخش قبل اشاره کردیم را اگر تاجران نتوانند انجام دهند کارت بازرگانی آنها لغو می شود. به همین خاط این سیاست باعث شده است که بسیاری از تجار از صادرات قالی و فرش ایران منصرف شوند.
7. بالا رفتن مواد اولیه و هزینه بافت قالی دستباف که باعث شده میزان تولید این هنر ارزشمند ایرانی کاهش پیدا کند.
8. وجود مشکلات و قوانین عجیب گمرک ایران. جالبه بدونید طبق 121 اداره گمرک ایران امکان بازگشت فرش هایی که نیاز به تعمیر دارند و یا اینکه در بازار خارج انباشته شده اند، وجود ندارد!
9. عدم ارزیابی بازار جهانی و کار کارشناسی. با پیشرفت و گسترش بازارهای جهانی دیگر کار کردن به صورت سنتی امکان پذیر نمی باشد و این یک نیاز مهم است که کارشناسانی با بررسی فرهنگ، تقاضا و سلیقه کشورهای مختلف بتوانند یک برنامه هدفمند برای تولید قالی های ایرانی مدون کنند. موضوعی که تا به این زمان، هیچگونه اقدامی برای آن انجام نشده است.
10. گسترش تولید و تنوع فرش های ماشینی و ورود کف پوشهایی که جدیدا وارد بازار شده، باعث شده که به طور ناخوداگاه کمی از بازار و صادرات فرش دستباف کاهش پیدا کند.
اینها تنها مواردی از مهمترین دلایل افت صادرات فرش دستباف ایران در سالیان گذشته بوده است که باعث شده، ما به جای اینکه در سال 1400 نسبت به 73 با پیشرفت همراه باشیم با افت 50 برابری میزان صاردات مواجه شویم.
شاید بعد از مطالب گفته شده این سوال برای شما پیش آماده باشد که آیا کسی که قصد انجام صادرات فرش دستباف را دارد باید از آن منصرف شود؟ پاسخ به این سوال قطعا خیر می باشد.
جالبه بدونید با این همه مشکلات و افت صادراتی که اران در صنعت فرش داشته است هنوز هم در بین 3 کشور اصلی صادر کننده فرش در جهان قرار دارد. طبق آمارهای جهانی سهم صادرات جمهوری اسلامی ایران از صادرات فرش 7.9 درصد می باشد که تنها دو کشور هندوستان با 31.7 درصد و مصر با 18.2 درصد بالاتر از ایران قرار دارند و ایران در رتبه سوم قرار دارد.
هنوز هم در بازارهای جهانی فرش ایران جز با کیفیت ترین و محبوب ترین گزینه ها برای خرید به حساب می آید که با کمی حمایت و توجه می توانیم به جایگاه اصلی خود باز گردیم.
کشورهایی مثل آمریکای لاتین، چین و روسیه بزرگترین بازارهای فرش ایران را به خود اختصاص دادهاند و در بین کشورهای اروپایی نیز کشورهای آلمان، انگلستان و سوئیس نیز از فرش ایرانی بسیار استقبال می کنند. هرچند نباید از کشورهای عربی مانند لبنان، کویت، قطر و امارات نیز قافل شویم که برای فرش های ایرانی احرتام زیادی قائل می شوند.
پس درسته که شرایط تحریمی که در حاضر بر ایران وجود دارد کار را برای صادرات فرش دستباف سخت کرده است ولی هنوزم بازارهای بسیار بزرگی از جهان وجود دارد که می توان از آنها برای صادرات استفاده کنیم.
گفتیم که نیازه ما بتوانیم بازارهای مناسب برای صادرات فرش دستباف را تشخیص دهیم و بتوانیم به صورت تخصصی متناسب با سلیقه مردم آن کشور برای صدور قالی اقدام کنیم تا بتوانیم به بهترین شکل ممکن در بازار آن کشور به رقابت با فرش های سایر کشورها بپردازیم.
به همین خاطر ما لیستی از رنگ های فرش مورد علاقه کشورهای مختلف را برای شما جمع آوری کرده ایم تا شما بتوانید متناسب با آنها برای صادرات خود اقدام کنید.
آلمان: مردم آلمان بیشتر دنبال فرش هایی با رنگ های آرام، سورمه ای و لاکی می باشند که حداکثر 6 متر مربع باشد.
آمریکا: بازار آمریکا بیشتر فرش هایی با رنگهای شکلاتی، قهوه ای کم رنگ، طلایی، عاجی، نخودی ،طوسی، نقره ای، کرم و در مجموع رنگهای روشن را بیشتر می پسندند و بیشتر به دنبال سایزهای کوچک مثل متراژهای ۲×۳ متری و در مواردی ۳×۴ متری می باشند.
انگلیس: از لحاظ رنگ بندی مردم انگلیس تابع مد روز می باشد و از لحالظ سلیقه ای بسیار به مردم آمریکا نزدیک می باشند.
امارات: مردم این کشور رنگهای روشن و شاد بویژه کرم و همه رنگهای متمایل به قرمز خصوصاً لاکی مشهد و سورمه ای نیلی را بسیار می پسندند. ولی از لحاظ متراژ آنها هم به دنبال خرید متراژهای پایین برای منزلشان می باشند و هم به دنبال خرید متراژهای بسیار بالا برای اماکن مذهبی می باشند.
سوئیس: مردم سوئیس بیشتر از رنگهای مرده ، آرام و ملایم و بالاخص رنگهای کهنه طبیعی مانند پوست پیازی و کرم وسورمه ای لذت می برند و تقریبا فرش های بیشتر از 6 متر را به هیچ وجه خریداری نمی کنند.
ما در این مقاله تلاش کردیم تمام آنچه که لازم است که در مورد صادرات فرش دستباف ایران بدانید را به طور دقیق بررسی کرده ولی در صورتی که دوست دارید در مورد صادرات قالی برای سایر نقاط جهان و سلیقه آنها بیشتر بدانید آن را در قسمت نظرات برای ما بنویسید تا به طور دقیق تر آن را برای شما آماده کنیم.