تشخیص فرش دستباف از ماشینی یکی از موضوعات مهمی می باشد که بسیاری از کسانی که قصد خرید و یا قیمت گذاری قالی را دارند به دنبال شناخت و دانستن آن می باشند. شاید برای شما نیز اتفاق افتاده باشد که افرادی را مشاهده می کنید که به راحتی و با یک نگاه قادر هستند این موضوع را متوجه شوند، این نوع نحوه تشخیص برای کسی که تازه وارد این حوضه شده باشد کمی سخت می باشد ولی افراد با تجربه می توانند به راحتی اینکار را انجام دهند.

ما در این مقاله از فرش فراهان قصد داریم نحوه تشخیص فرش دستباف از ماشینی به یک زبان ساده برای شما بررسی کرده و کاری کنیم که بعد از مطالعه این مقاله بتوانید به راحتی اینکار را مانند افراد حرفه ای و متخصص انجام دهید.

اهمیت تشخیص فرش دستباف

قبل از هر موضوعی لازمه به این موضوع بپردازیم که چرا تشخیص فرش دستباف از ماشینی اینقدر حائذ اهمیت می باشد و لازم است که بطور دقیق بررسی شود؟

اولین و مهمترین مورد دقیقاً همان چیزی می باشد که احتمالاً به آن فکر می کنید؛ تفاوت قیمت میان قالی دستباف و فرش ماشینی می باشد. قیمت های فرش های دستباف و ماشینی به نوعی قابل مقایسه نمی باشد، تا جایی که اگر قالی بافته شده دارای کیفیت بالایی باشد تا ده ها برابر گران تر از فرش ماشینی می باشد.

البته لازم است که شما بتوانید فرش دستباف تقلبی از اصل را نیز تشخیص دهید تا بتوانید در زمان خرید به بهترین شکل عمل کنید، چون به طور قطع می توانیم گفت خرید یک فرش ماشینی باکیفیت می تواند بسیار مناسب تر از یک قالی تقلبی می باشد که نه کیفیت قالی دستباف را برای شما به همراه دارد و نه زیبایی فرش ماشینی.

از طرفی زمانی که شما به دنبال خرید یک اثر هنری می باشید لازم است که قدرت تشخیص فرش دستباف از ماشینی را داشته باشید، چون در غیر این صورت با خریدی همراه می باشید که هیچ ارزشی برای شما نخواهد داشت، راه ها و نحوه تشخیص می تواند گزینه های بسیاری باشد که مهمترین آنها بدین شرح است:

1. نمای ظاهری، رنگی و ابعاد

اولین موردی که شما می توانید توسط آن دقیقاً شبیه به یک شخص حرفه ای عمل کرده و تشخیص فرش دستباف از ماشینی را به راحتی انجام دهید دقت به ظاهر این دو نوع فرش می باشد.

فرش های ماشینی به خاطر استفاده از مواد مصنوعی در بافت خود (پلی استر، اکرولیک ، ابریشم مصنوعی، نوعی نایلون و …) دارای شفاویت و انعکاس نور بیشتری می باشند. و در واقع زمانی که شما به فرش های ماشینی دقت کنید نوعی براقی در آنها مشاهده می کنید.

اما در رنگ فرش های دستباف به خاطر استفاده از مواد طبیعی همچون روناس، اسپرک، پوست پیاز، نیل و… کیفیت و سلامت رنگ ها بسیار بالاتر می باشد ولی به اندازه فرش های ماشینی انعکاس نور ندارد، در صورتی که دوست دارید این رنگهای طبیعی را بیشتر بشناسید اینجا کلیک کنید.

از سوی دیگر برای اینکه نحوه تشخیص فرش دستباف برای شما آسان شود شما می توانید به ابعاد قالی که قصد خرید آن را دارید دقت کنید:

قالی های دستباف اصولاً در ابعاد کوچکی بافته می شوند که اگر به آنها دقت کنید احتمالاً خطاهایی در سایز بندی مشاهده خواهید کرد که کاملاً طبیعی می باشد، زیرا زمانی که شما کاری را دستی انجام می دهید به طور قطع خطاهای انسانی در آن ها مشاهده خواهد شد، اما تعداد این خطاها تا حدی قابل قبول و پذیرفتنی می باشد.

اما زمانی که شما فرش های ماشینی را مشاهده کنید، توازن ابعاد و اندازه ها را به وضوح را در آنها خواهید دید و همچنین ابعاد بافته شده در بیشتر مواقع در متراژهای بالا می باشد.

2. الیاف استفاده شده برای تشخیص فرش دستباف

اگر در حوضه فرش های دستباف فعالیت داشته باشید احتمالاً با این صحنه زیاد مواجه شده اید که یک فرد حرفه ای در ابتدای مشاهده یک قالی، قبل از هر کاری بر روی فرش چند بار دست می کشد.

شاید خیلی از ما این تصور را داریم که اینکار یک کار نمادی می باشد در حالی که یک کارشناس فرش با اینکار به چند نکته پی خواهد برد که یکی از آنها تشخیص فرش دستباف از ماشینی می باشد.

همانطور که در بخش قبلی اشاره کردیم الیاف فرش های ماشینی مصنوعی می باشند و همین امر باعث می شود که یک فرش ماشینی هیچوقت نتواند لطافت فرش های دستبافی را پیدا کند که از الیاف طبیعی همچون؛ پشم، پنبه و ابریشم استفاده می کند، این موضوع با دست کشیدن بر روی فرش ها قابل تشخیص می باشد.

از طرفی چون قالی های دستباف بافته دست می باشد، در سطح خود گاهاً با ناهمواری های کمی همراه می باشد که با کشیدن دست قابل لمس می باشد، در حالی که در فرش های ماشینی این موضوعات را مشاهده نخواهید کرد، زیرا خطای ماشین بسیار کمتر از انسان است.

بیشتر بخوانید: قالی لیلیان| شناخت مهمترین ویژگی ها

3. بررسی پشت فرش

گزینه سومی که شما می توانید از آن برای تشخیص فرش دستباف و ماشینی از آن استفاده کنید و می تونه کمک بسیار ویژه ای برای اینکار به شما کند بررسی پشت هر دو نوع فرش می باشد.

زمانی که شما یک فرش دستباف داشته باشید قطعاً گره های استفاده شده در فرش شما می تواند از لحاظ اندازه ای، نظم و یکنواختی کمی باهم فرق کند، همین موضوع خودش را در سطح پشت قالی نمایش می دهد.

در واقع در پشت فرش های دستباف شما با سطحی همراه هستید که کمی نامتقارن و نامنظم می باشد، در حالی که پشت فرش های ماشینی شما یک سطح یکدست و یکنواخت را مشاهده می کنید که تمام گره ها با بک هارمونی خاصی کنار هم قرار گرفته اند.

لازم است به این موضوع اشاره کنیم که گره های فرش دستباف نباید نظم خود را بیش از اندازه از دست بدهند، بعضی از قالی باف ها برای کم کردن زمان و هزینه بافت فرش، از گره هایی استفاده می کنند که به گر های تقلبی معروف می باشند، این گره ها باعث می شود کیفیت و دوام فرش به شدت کاهش پیدا کند.

4. ریشه ها در تشخیص فرش دستباف از ماشینی

یک موضوع ساده و بسیار راحت که شما می توانید به وسیله آن برای تشخیص فرش دستباف استفاده کنید دقت به ریشه های قالی شما می باشد.

یکی از دلایل اصلی که باعث شده فرش دستباف نسبت به ماشینی دوام و کیفیت بیشتر داشته باشد، یکپارچگی ریشه ها با ساختار فرش می باشد.

به طور ساده تر باید گفت؛ در فرش ماشینی ریشه ها به فرش دوخته می شوند در حالی که در فرش دستباف ریشه جزئی از فرش می باشد و در امتداد همان فونداسیون قالی بوده که از رشته های تار تشکیل شده است.

5. تشخیص فرش دستباف از پود یا لبه ها

لبه های فرش های دستباف و ماشینی در اصطلاح تخصصی به نام پود می شناسیم. پودهای فرش دستباف معمولاً از جنس پنبه‌ اند و به صورت افقی در بافت فرش استفاده می‌شوند و وظیفهٔ آن نگهداری چله‌ها در کنار یکدیگر است؛ پودها را معمولاً به جهت رویت بهتر (در لابلای چله‌ها) و رفع جمع‌شدگی از یک رنگ مجزا استفاده می‌ کنند.

پودها و لبه ها در قالی های دستباف نشانه برای هویت فرش می باشند و بسته به ناحیه بافت فرش می تواند رنگ و ساختار متفاوتی داشته باشد، از طرفی این پودها چون توسط دست کوک می خورند دارای ساختاری گاهاً ناهموار می باشند.

اما در فرش های ماشینی پودها توسط دستگاه ها دور دوزی می شوند و همین موضوع باعث می شود که ساختار آنها بسیار یکنواخت و منظم باشد و همین موضوع می تواند به تشخیص فرش دستباف از ماشینی به شما کمک ویژه ای کند.

6. طراحی و نقشه های استفاده شده

آخرین گزینه ای که قصد داریم برای تشخیص فرش دستباف از ماشینی برای شما بررسی کنیم نقشه و الگوهای استفاده شده در فرش ها می باشد.

در نقشه های فرش دستباف موضوعی که به وضوح می تواند خودنمایی کند اسالت و استفاده از الگوهای طبیعی می باشد که در دل طبیعت به وضوح قابل مشاهده می شود، موضوعی که شاید کمتر در فرش های ماشینی به آن پرداخته شود.

در طرح و نقشه های فرش های ماشینی شما شکل و الگوها بسیار دقیق و متقارن می باشد و شما با یک نظم و بازتاب طرح دقیق همراه می باشید در حالی که در فرش های دستباف بسیار مشاهده می شود که الگوها از نظر شکل و اندازه نسبت به بخش های دیگر گاهاً با نواقصی همراه می باشد.

هر چند گاهاً  مشاهده می شود که در فرش های ماشینی که کپی از فرش های دستباف می باشند برای طبیعی جلوه داده شدن کار این نقص ها اتفاق می افتد ولی این کار بسیار کم و به ندرت اتفاق می افتد.

ما در این مقاله از فرش فراهان تلاش کردیم تمام مواردی که می تواند برای تشخیص فرش دستباف از ماشینی به شما کمک کند را بررسی کرده و بیان کنیم، اما در صورتی که در مورد سرفصل های گفته شده در این مقاله با سوال یا نکاتی رو به رو هستید می توانید ان را در قسمت نظرات با ما در میان قرار دهید.