فرش دستباف اردکان یکی از قالی هایی می باشد که توانسته در سالیان اخیر با محبوبیت بسیاری بالایی در بین دوست داران این هنر اصیل ایرانی همراه باشد. اما سوالی که پیش می آید این است که آیا قالی ها دست بافت اردکان می تواند یک گزینه ایده آل برای خرید ما بین فرش های سایر شهرهای ایران باشد یا خیر؟

ما در این مقاله از فرش فراهان در ابتدا یک بررسی کلی در مورد فرش دستباف اردکان خواهیم کرد و در ادامه به شناخت مشخصات و ویژگی های آن خواهیم پرداخت و در پایان نیز برای خرید این فرش دست بافت نکاتی را بیان خواهیم کرد.

قدمت فرش دستباف اردکان

فرش دستباف اردکان که یکی از شهرستان های استان یزد می باشد، طبق مطالعاتی که انجام شده است دارای قدمتی نزدیک به 150 سال می باشد که نسبت به شهرهای بزرگ ایران در زمینه قالی بافی از قدمتی کمی همراه می باشد. به طور مثال فرش دستباف تبریز که شناخته شده ترین بافته های ایران را دارا می باشد؛ بیش از 500 سال قدمت دارد و فرش کرمان نیز دارای تاریخچه 400 ساله می باشد.

پس با توجه به تاریخچه کم قالی اردکان می توان حدس زد که مکتب قالی بافی در این شهر باید برگرفته از شهرهای دیگر ایران باشد که طبق بررسی های انجام شده نقشه و گره فرش های اردکان برگرفته از مکتب فرش کاشان می باشد و در پود اندازی، پنجه زنی و روکار گیری از مکتب قالی بافی کرمان تبعیت کرده است.

شاید با توجه به توضیحاتی که تا به اینجا دادیم شما به این نتیجه رسیده باشید که فرش های این منطقه به خاطر قدمت کم باید از کیفیت پایینی برخوردار باشد که باید بگوییم این موضوع کاملا اشتباه است. در شهر اردکان از زمان های بسیار قدیم صنایع دستی مانند زیلو، زنجیربافی و کرباس بافته و خلق میشده و همیشه تجربه نشان داده که کیفیت آثار هنری در این شهر به بهترین شکل ممکن بوده است، قالی های دست بافت نیز از این قائله مستثنی نبوده اند.

درسته قدمت و اصالت در بافت فرش های دست بافت از اهمیت بالایی برخوردار می باشد ولی کیفیت بالای بافت، نسبت به سایر فاکتورها از ارزش بیشتری برخوردار است و در مورد قالی اردکان می توان گفت همین کیفیت باعث شده که بتواند جایگاه خود را در بین برندهای معتبر فرش ایران پیدا کند و در حال حاضر در بسیاری از فروشگاه های فرش ایران و جهان قابل دسترسی می باشد.

مشخصات فرش دستباف اردکان

در این قسمت قصد داریم مهمترین مشخصات و ویژکی های فرش دستباف را به طور جزئی بررسی کنیم:

1. رجشمار و کیفیت قالی اردکان

یکی از مشخصه های اصلی که کیفیت قالی های دست بافت را با آن می سنجند رجشمار آن می باشد. رجشمار در واقع تعداد گره هایی می باشد که در 7 سانتی متر عرضی از یک فرش وجود دارد. طبیعی است که هرچه تعداد این رج ها بیشتر باشد فرش مورد نظر ما دارای انسجام بافت بالاتری می باشد و بالطبع کیفیت بیشتری دارد.

فرش دستباف اردکان با حدود 30 رج بافت، نسبت به قیمت خود از کیفیت بالایی برخورد است ولی متاسفانه در سال های اخیر و بالا رفتن تورم، بافنده های این شهرستان مجبور شده اند که رج بافته های خود را به 24 و 25 کاهش داده تا بتوانند قیمت تمام شده فرش بافته شده را کاهش دهند.

2. نوع بافت فرش اردکان

به طور کلی بافت فرش های دستباف به دو نوعی ترکی و فارسی تقسیم بندی می شود که به خاطر شیوه گره های بافته شده در فرش این نام گذاری ها انجام شده است. فرش اردکان از جمله قالی های دستباف با گره فارسی می باشد که کیفیت بالایی می باشد.

موضوعی که در بافت با گره های فارسی ممکن است اتفاق بیافتد غلط‌بافی و جفتی‌بافی می باشد که با اینکار بافنده می تواند در زمان کمتر فرش را بافته و تحویل دهد، اما در قالی ارکان به ندرت می توان این موضوع را مشاهده کرده و می توان گفت از فرش های دستباف کم عیب و نقص به حساب می آید.

قالی‌های اردکان پرداخت مناسبی دارند و جزو دسته پرگوشت به حساب می‌آیند و در عین حال ظرافت خاصی در بافت آنها به کار می‌رود ، این فرش‌ها همه سرنخ دارند و از مدل درفشی محسوب می‌شوند.

بیشتر بخوانید: خرید تابلو فرش و 9 نکته ای که باید موقع انتخاب دقت کنید

3. الیاف فرش دستباف اردکان

مواد اولیه و الیاف استفاده شده در فرش یکی از مهمترین مواردی می باشد که می تواند کیفیت و ارزش خرید یک فرش را مشخص کند. به طور کلی برای فرش های دستباف از 4 نوع ماده اولیه؛ پشم، پنبه، ابریشم و کُرک استفاده می شود که در این بین ابریشم و کرک به خاطر کمیاب بودن نسبت به پشم و پنبه  کمتر استفاده می شوند.

در قالی اردکان مانند سایر فرش های دستباف، شما با سه بعد برای فرش خود همراه هستید؛ تار یا طول، پود یا عرض، پرز یا ارتفاع که در این بین استفاده از پشم و پنبه بیشترین میزان استفاده را دارد. در بیشتر فرش های بافته شده در تار و پود فرش از الیاف پنبه ای استفاده شده و در پرز و خامه آن از الیاف پشمی.

4. رنگرزی و زیبایی قالی اردکان

به جز کیفیت عامل دیگری که برای انتخاب فرش بسیار حائذ اهمیت می باشد قطعاً زیبایی و رنگ های استفاده شده در فرش می باشد. یادتان باشد گفتیم که فرش دستباف اردکان به طوری برگرفته از فرش های کاشان می باشد. این موضوع در رنگ های فرش اردکان کاملاً مشهود می باشد زیرا فرش های این منطقه در بیشتر موارد دارای زمینه سفید و کرمی می باشد، موضوعی که در فرش های کاشان نیز بسیار مشاهده می شود.

در مورد فرش های اردکان یزد باید گفت سه رنگ اصلی: لاکی ، کرمی و سرمه‌ای رنگ غالب برای بافت می باشد که با استفاده از رنگ هایی چون سبز، فیروزه ای و خاکی یا مسی این رنگ آمیزی تکمیل می شود.

اما زمانی ما رنگ ها و زیبایی یک فرش دستباف را می توانیم تایید کنیم که از رنگ های طبیعی برای رنگرزی آن استفاده شده باشد. شاید استفاده از رنگ های طبیعی کمی از براقیت و وضوح رنگی فرش بکاهد ولی از لحاظ ماندگاری و سلامت قابل مقایسه با رنگ های شیمیایی نمی باشد.

نکته مهم: در بیشتر فرش های اردکان از رنگرزی طبیعی برای رنگ قالی ها استفاده می شود ولی اگر خواستید از این موضوع مطمئن شوید که آیا رنگ های استفاده شده طبیعی می باشد و یا خیر، کافیست با یک پارچه سفید مرطوب محکم بر قسمت های با رنگ های زیاد بکشید و اگر رنگ به پارچه سفید پس نداد یعنی طبیعی است.

راهنمای خرید فرش دستباف اردکان

شما لازم است موقع خرید یک فرش به موارد بسیار مختلفی دقت کنید و بسته  به شرایط خود اقدام به خرید کنید.

اگر جز افرادی هستید که خیلی دغدغه مالی ندارید و کلی به دنبال خرید یک فرش خوش طرح و جذاب هستید باید بگوییم که فرش اردکان خیلی نمیتونه گزینه جذابی برای شما باشد و شما بهتر است به دنبال فرش های کاشان بروید که از لحاظ طرحی و بافت شبیه به قالی اردکان می باشد ولی با چند لول بالاتر از آن.

اما اگر دنبال یک فرش با کیفیت، با دوام و خوش قیمت می باشید قطعاً قالی اردکان یکی از بهترین گزینه ها می باشد. فرش های اردکان با استفاده از همین موضوع توانسته در حجم بسیار زیادی بافته شود، تا جایی که جالبه بدونید تقریبا چهار استان کشور به نام فرش اردکان در حال تولید این قالی می باشند و این قالی در بسیاری از فروشگاه های فرش ایران قابل دسترسی می باشد.

به طور کلی می توان خرید فرش اردکان را یک راه حل عالی برای کسانی دانست که به دنبال خرید فرش خاص می باشند؛ اما بودجه اشان به بودجه همتایان گران قیمت این قالی یعنی فرش کاشان نمی رسد.

لازم است به این نکته نیز اشاره کنیم که ما کلیت کار را بازگو کردیم و منظور ما این نیست که تمام فرش های اردکان از فرش های کاشان پایین تر و ارزان تر می باشند. قبل از تحریم ها فرش دستباف اردکان یکی اصلی ترین فرش های صادر شده به کشورهای استرالیا ، آلمان ، سویس و آمریکا بود که نشان دهنده کیفیت بالای بسیاری از فرش های این ناحیه از ایران می باشد.

ما در این مقاله تلاش کردیم تمام نکات لازم در مورد خرید و شناخت فرش دستباف اردکان را برای شما بررسی کنیم. اما در صورتی که در مورد قالی این ناحیه از ایران سوال و یا نکته ای دارید می توانید آن را در قسمت نظرات با ما به اشتراک قرار دهید.